IIn Sjostakovitsjs tweede opera is de verveling van het alledaagse Russische leven bepalend voor het lot van de protagoniste Katerina Izmajlova. Het werd een werk over de ontembaarheid van seksuele driften, over erotische daden van geweld en bevrijding. Sommige scènes bereikten een ongewone vrijmoedigheid en moesten wel choqueren, maar het geheel is een hymne aan de liefde. De componist maakt gebruik van een polymorfe stilistiek met collageachtige elementen van zeer diverse oorsprong; maar ook lassieke structuren zijn duidelijk herkenbaar. Het grote succes van de première verstomde toen in het officiële partijblad 'Pravda' een polemisch smaadstuk tegen het werk verscheen, dat het begin zou blijken van een grootscheepse zuivering in de muziekwereld van de Sovjetunie. Als in het Rusland van vandaag het menselijk bewustzijn allengs vrijer wordt, is dat voor een groot deel te danken aan Dmitri Sjostakovitsj, die in zijn muziek de mensen heeft opgeroepen te protesteren tegen de onderdrukk ng van het individu. - Galina Visnevskaja